Kullanıcı Arama Niyeti

Kullanıcı arama niyeti; arama motorlarında bir arama sorgusu gerçekleştiren kullanıcıların, bu sorguyu gerçekleştirirken sahip oldukları niyeti baz olan bir arama motoru optimizasyonu terimidir. User search intent olarak da bilinen bu kavram, arama sorgularının altında yatan temelleri belirli kategoriler altında toplamayı hedefler.

Google, Bing, Yandex gibi arama motoru botları adına büyük önem arz eder. Arama motorlarının temelde kullanıcıya en iyi deneyimi sunmayı hedeflediği düşünüldüğü zaman, kullanıcıların arama sorgularındaki asıl niyetlerini keşfetmek arama motorları adına büyük önem arz eder.

Kullanıcı Arama Niyeti (User Search Intent) Türleri

Kullanıcı arama niyeti, günümüz itibari ile (Nisan 2023), 4 ana kategori altında toplanmaktadır. Bu kategoriler;

1. Bilgi Edinme Niyeti (Informational Intent)
2. Gezinme Niyeti (Navigotional Intent)
3. Satın Alma Niyeti (Transactional Intent)
4. Ticari Arama Niyeti (Commercial Intent)

Tüm bu kategoriler, kullanıcıların arama yolculuklarını ya da diğer adı ile dönüşüm yolculuklarını bizlere özetleyen kavramlardır.

Bilgi Edinme Niyeti

Her satın alım bir “ihtiyaç” ile başlamaktadır. Bu nedenle bir kullanıcının tüm arama yolculuğunun ilk aşamasında “bilgi edinme” yatar. Kullanıcıların ihtiyaç duydukları, çözüm aradıkları sorunlar çerçevesinde bilgi edinmek ve konuya hakimiyet kurmak adına yaptıkları aramalar, bilgi edinme niyeti kategorisi altında toplanır.

Bilgi edinme niyeti çerçevesinde yapılan aramaların genelde karşılıkları net cevap içeren textlerdir. “Nedir?” ya da “Nasıl Yapılır?” sorgusuna denk gelen bu niyet, içerisinde bir çok Featured snippets(Sıfırıncı Sıra) örneği barındırmaktadır. Bilgi edinme niyeti ile bir arama gerçekleştiren kullanıcı, sorusuna net bir cevap aramaktadır. O nedenle bu aramalara denk gelecek, ya da bu aramaları hedefleyecek olan içerikler daha somut kavramları ve çözüm yollarını içerisinde barındırmalıdır.

Bilgi Edinme Niyeti Arama Örnekleri;

Bilgi edinme niyeti çerçevesinde bir kullanıcının arama motorlarında gerçekleştirebileceği aramalara verilebilecek örnekler şu şekildedir;

• Kullanıcı arama niyeti nedir?
• SEO nasıl yapılır?
• Sıfırıncı sıra nedir?
• Güncel dolar kuru
• İstanbul hava durumu

Bilgi Edinme Niyeti İçeren Anahtar Kelimeleri Neden Hedeflemek Gerekir?

Dijital pazarlamada ve geleneksel pazarlamada her dönüşüm/satış bir ihtiyaca karşılık gelir ve kullanıcıların bu ihtiyaçlarını anlama, çözümleme yolculukları bilgi edinme niyeti içeren sorgular ile başlar. O nedenle hizmet, servis, ürün, abonelik gibi satış hedefleri olan, form hedefleri olan markaların bilgi edinme arama amacı içeren anahtar kelimelere odaklanması şarttır. Bu arama amacına hizmet eden içerikleri barındırmak ve hedeflemeler bu yönde tutmak, potansiyel müşteriler ile ilk buluşma noktası yaratmak adına önemlidir.

Bu konu hakkında yayımladığımız “Dijitalde Kullanıcının Yolculuğunu Anlamak” adlı podcastimizi dinleyebilirsiniz.

Gezinme Niyeti

Gezinme amacı ile gerçekleştirilen aramalar, net bir hedef içeren aramalardır. Bilgi edinme amacına sahip kullanıcı cevap arar iken, gezinme amacı ile sorgu gerçekleştiren kullanıcılar daha önceden bildikler, farkındalıkları olan bir konuda net hedef bazlı arama yaparlar. Bu aramalar genellikle marka bazlı aramalar olabilir.

Gezinme niyetine sahip aramalarda kullanıcılar nereye gideceklerini bildikleri bir yolculuktadır. Bu nedenle direkt o sorgu ile eşleşen sonuçların arama motoru sonuç sayfasında çıkması daha yüksek ihtimal olacaktır.

Gezinme Niyeti Arama Örnekleri;

Gezinme niyeti aramalarında en çok karşımıza çıkacak olan örnekler “brand”/marka bazlı örnekler olacaktır.

• Tesla
• Batuhan Durmaz
• Google Dijital Atolye
• Dopinger Blog gibi aramalar gezinme niyeti arama örnekleri arasında yer alacaktır.

Gezinme Niyeti İçeren Anahtar Kelimeleri Neden Hedeflemek Doğru mu?

Gezinme niyeti içeren kelimeleri hedeflemek, eğer bu amaca direkt denk gelen marka siz değilseniz doğru bir çalışma olmayacaktır. Bu niyet çerçevesinde genel olarak bir optimzasyon yapılacak ise bu optimizasyonlara marka odaklı optimizasyonlar olarak bakmak daha doğru olacaktır.

Eğer söz konusu marka siz değilseniz, “Tesla” arama sorgusunda çıkmak adına efor sarf etmek sizlere hem bütçe hem de vakit anlamında büyük dezavantaj sağlayacaktır.

Satın Alma Niyeti

Satın alma niyeti, kullanıcıların artık ne aradıklarından emin oldukları ve dönüşüm gerçekleştirecekleri aşamaya denk gelen evredir. Bu evrede kullanıcılar aradıkları ürünü direk olarak “satın al” bazlı ek anahtar kelimeler ile, “fiyatları” gibi kelime türevleri ile aratabilir. Ya da ürün adı olarak sınıflandırılabilecek “entity” direkt olarak bu arama amacı altında toplanabilir.

Bir kullanıcı “SEO Eğitimi Fiyatları”, “Oyuncu koltuğu” gibi aramalar gerçekleştirdiklerinde satın alma niyeti çerçevesinde bir arama ortaya koyacaklardır. Bu da direkt olarak kullanıcının satın alma seviyesine artık geçtiğini göstermektedir.

Satın Alma Niyeti Arama Örnekleri;

Satın alma niyetine sahip arama sorgularına örnek olarak verilebilecek anahtar kelimeler şu şekildedir;

• Oyuncu koltuğu
• Batuhan Durmaz SEO eğitimi
• SEO kitabın al
• SEO hizmeti
• Wp-Rocket satın al

Satın Alma Niyeti İçeren Anahtar Kelimeleri Neden Hedeflemek Gerekir?

Satın alma niyeti içeren kelimeler dönüşüm içeren kelimeler demektir. Hacimleri ve zorluk dereceleri yüksektir ama aynı zamanda uzun kuyruk anahtar kelime olarak da nitelendirilebilir. Bu sorguları hedefler iken, kategori sayfaları, ürün yapısal verisi içeren sayfalar üzerinde hedefleme yapmak daha doğru olacaktır. Zaten bu sorgular incelendiğinde e-ticaret sitelerinin ağırlıklı olarak SERP üzerinde yer aldığı görülebilecektir.

Yapısal veriler ile ilgili rehber içeriğimiz; https://www.batuhandurmaz.com/yapisal-veri-nedir/

Ticari Arama Niyeti

Ticari arama niyeti, satın alma arama niyeti ile karşılaştırılan bir kullanıcı arama amacıdır ve temelde satın alım yapmadan önce, araştırma yapmak, yorum incelemek, kıyaslama içeriklerine göz atmak gibi niyetleri içerisinde barındırmaktadır. Satın alma niyeti “son karar” olarak ele alınır ise, ticari arama niyeti bu son karardan önceki aşamadır.

Bu arama amacı özelinde kullanıcılar “araştırmalarını bitirmeyi” hedefler.

Ticari Arama Niyeti Arama Örnekleri;

Ticari arama niyeti çatısı altında incelenebilecek olan anahtar kelimeler şu şekilde sıralanabilir;

• En iyi SEO eğitimleri
• En iyi Google Analytics eğitimi
• Betheme vs, Elementor
• WooCommerce vs. Shopify

Ticari Arama Niyeti İçeren Anahtar Kelimeleri Neden Hedeflemek Gerekir?

Ticari arama niyeti içeren anahtar kelimeler odağında kıyaslama içerikleri üretmek, sunduğunuz hizmet ile doğrudan alakalı olduğu müddetçe sizlere ciddi dönüşüm kazandırabilir. O nedenle rehber inceleme yazıları üretmek, rakipler ile aranızdaki farkı kullanıcıya sunmak, “en iyi”, “best”, “top” gibi sorguları hedeflemek SEO çalışmalarınız için büyük öneme sahiptir.

Karışık Arama Niyeti

Tüm bu arama niyeti türlerine ek olarak, karışık yani tam olarak bir kategoriye oturtulamayan yada birden fazla kategoriye dahil olan arama niyetlerine “karışık arama niyeti veya çoklu arama niyeti adı verilmektedir.

Karışık Arama Niyeti Arama Örnekleri;

Karışık ya da çoklu arama niyetlerine örnek olarak verilebilecek kelimeler;

• Hepsi burada,
  • Burada kullanıcı direkt olarak hepsi burada hakkında bilgi almak istiyor da olabilir veya siteye ulaşmak istiyor olabilir.
• Oxford
  • Burada kullanıcı Oxford hakkında bilgi almak istiyor olabilir veya Oxford sitesini ziyaret etmek istiyor olabilir.

Bu arama amacına denk gelecek olan sorgularda Google kararı kullanıcın arama geçmişine göre verebilir.

Kullanıcı Arama Niyetinin Önemi Nedir?

Arama motorlarının gelişimi ve evrimi göz önünde bulundurulduğunda, “Kullanıcı Deneyimi” kavramının gittikçe daha çok önem kazandığı görülmektedir. Bir kullanıcının arama motorlarında ilk deneyim aşaması ise aradığı bilgiye, markaya, ürüne tam karşılık gelen sonuçların listesine ulaşmaktır. O nedenle kullanıcı niyetini anlamak temelde arama motorları adına hayati bir öneme sahiptir.

Bu önemli bilgiye ek olarak, web site sahiplerinin de kendi hizmetleri ve ürünleri ile doğru arama amacına sahip sorgularda ön plana çıkması, daha anlamı trafik ve dolayısıyla daha çok dönüşüm anlamına gelecektir.

Kullanıcı arama niyetinin iyi analiz edilmesi, bu analiz neticesinde elde edilen bilgiler ile uygun ve kaliteli içeriklerin üretilmesi hem Google kalite yönergelerine daha uygun davranmak, hem de daha iyi kullanıcı deneyimi sunmak anlamına gelecektir.

Kullanıcı Arama Niyetinin Analizi Nasıl Yapılır?

Kullanıcı arama niyetinin analizini farklı araçlar ve aşamalar ile yapmak mümkün olacaktır. Ancak tüm bunlardan önce, sattığınız hizmet, ürün veya servis çerçevesinde bir “kullanıcı” olarak düşünmek ilk analiz adımı olmalıdır. Birazdan bahsedeceğimiz araçlara geçmeden önce bu ön incelemenin yapılması oldukça önemlidir.

Kullanıcı arama niyeti analizlerinizde kullanabileceğiniz yöntemler,

• Arama sonuç sayfası incelemesi,
• SEO araçlarının kullanılması,
  • Google Search Console
  • Semrush

Arama Sonuç Sayfası Analizi

Arama sonuç sayfası (SERP), bir anahtar kelime ile ilgili en net bilgileri size sunacak olan alandır. Bu sonuç sayfasında yer alan veriler Google tarafından anahtar kelime ile alakalı olduğu düşünülerek sunulan içeriklerdir ve o nedenle kesinlikle incelenmesi gerekir. Analiz esnasında izlenmesi gereken yol ise şu şekildedir;

• Hedef kelimelerinizden bir tanesi ile bir arama gerçekleştirin,
• Karşınıza çıkan sonuçların başlıkları inceleyin,
  • Nedir? Nasıl Yapılır? geçiyor ise “Bilgi Edinme”,
  • Satın Al, Fiyatları geçiyor ise “Satın Alma”
  • Marka adı, Giriş yap geçiyor ise “Gezinme”,
  • “Karşılaştırma, En iyi, Liste geçiyor ise “Ticari Arama” niyetine sahiptir.
• Sıfırıncı sırada karşınıza çıkan bir sonuç var ise yaptığınız arama “Bilgi Edinme Niyeti” içermektedir.
• Listeleme olarak sonuç çıkıyor ise bu sonuç “Ticari Arama” niyetine sahiptir,

SEO Araçlarının Kullanılması

SEO araçları, elinde bulundurdukları veriler ile anahtar kelimelerin hangi niyet üzerinde kategorize edileceğini bizlere söyleyebilir. O nedenle analizler sırasında kullanabileceğimiz hem ücretli hem de ücretsiz araçlardan sizlere bahsedeceğim.

Semrush

Özellikle Semrush SEO aracında yapılan bir anahtar kelime analizi sırasında anahtar kelimelerin hemen yanında “Kullanıcı Arama Amaçları” anlamına gelen iconlar olacaktır. Bu iconlar yazımızda da bahsettiğimiz gibi 4 farklı arama niyeti çerçevesinde sizlere anahtar kelimeleri kategorize edecek, hatta direkt olarak “Informational” gibi niyeti direkt ifade eden terimleri de sizlere sunacaktır.

Google Search Console

Google search console kullanarak, trafik aldığınız yada gösterim elde ettiğiniz kelimelerin arama niyetlerini incelemeniz mümkündür.

Bunun için aşağıdaki adımları izlemenizi tavsiye ederim.

• Google search console’a giriş yapın,
• Performans raporlarınızı açın,
• Filtre yapısından “Sorgu” filtresini seçin,
• Sorgu filtre türünde “Regex” türünü seçiniz,
• Daha sonra buraya arama niyetlerine denk gelecek “ne|neden|nasıl” gibi kelimeleri yazarak filtreyi aktif edin,
• Karşınıza çıkan tabloda yer alan kelimeleri analiz edin.

Bu adımlar ile ilgili detaylı anlatımı aşağıda yer alan videomuzdan inceleyebilirsiniz. Yada Google search console eğitimi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.